Dzisiaj obchodzimy  99 rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości.

Swięto 11 listopada, to dla nas Polaków dzień pamięci o ojcach niepodległości 1918 roku, dzień refleksji o różnych drogach do wolności.

Z chwilą odzyskania przez Polskę niepodległości po I wojnie światowej przestała istnieć blisko 1000-letnia granica polsko-węgierska. Kontakty kulturalne obu tych narodów zaczęły odżywać w II połowie lat 20-tych w wyniku których w 1933 roku Polacy podarowali regentowi Miklósowi Horthemu popiersie Marszałka Józefa Piłsudskiego, a umieszczono je na Zamku Budańskim, ale niestety w czasie II wojny światowej uległo ono zniszczeniu.

Postać Piłsudskiego była nad Dunajem znana i popularna. 12 maja 1935 roku, na wieść o jego śmierci na Węgrzech odbyły się uroczystości żałobne.

Przybyli na nie najwyżsi dostojnicy państwowi, a w Kościele Macieja wystawiono symboliczny katafalk. Jeszcze w tym samym roku jedna z ulic Budy otrzymała imię Piłsudskiego. Rok później 24 maja 1936 roku właśnie przy tej ulicy odsłonięto tablicę pamiątkową ku czci znakomitego Polaka, ale podczas działań wojennych tablica ta uległa zniszczeniu, lecz cudem przez całe lata przetrwał tam polski orzeł. Około 1950 roku zmianie uległa nazwa ulicy, a dziś jest to plac Vilmosa Apora. Do roku 1944 przy tej tablicy regularnie spotykali się przedstawiciele budapeszteńskiej polskiej kolonii. Potem na 45 lat miejsce to uległo pewnemu zapomnieniu, aż dopiero w 1989 roku odżył zwyczaj spotkań i 26 maja 1993 roku odnowioną tablicę ponownie odsłonięto i rok rocznie w Święto Niepodległości Polski oddawany jest tam hołd Wielkiemu Wodzowi. 

Tegoroczne budapeszteńskie obchody  Święta Niepodległości Polski rozpoczęła uroczystość na budańskim placu Vilmosa Ápora, zorganizowana jest przez PSK im. J.Bema na Węgrzech i SNP XII dzielnicy. Przybyli na nie przedstawiciele polskiej dyplomacji: ambasador RP na Węgrzech prof. Jerzy Snopek wraz z małżonką, konsul RP w Budapeszcie Marcin Sokołowski, rzecznik narodowości polskiej w Zgromadzeniu Narodowym RW dr Csúcs Lászlóné Halina, przewodnicząca Ogólnokrajowego Samorządu Polskiego na Węgrzech dr Rónayné Słaba Ewa, przedstawiciele polskich samorządów - stołecznego i dzielnicowych i SNP z Miskolca, instytucji polonijnych na Węgrzech, Stowarzyszenia Katolików Polskich na Węgrzech p.w. św. Wojciecha, Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej Legionu Polskiego im. J. Wysockiego, polskich szkół i mediów, osoby prywatne. Obecny był i słowa modlitwy wygłosił proboszcz Polskiej Parafii Personalnej na Węgrzech ks. Krzysztof Grzelak SChr. Spotkanie na pl. Vilmosa Ápora zakończyła uroczystość składania wieńców. 

Następnie uczestnicy święta biało-czerwonym specjalnym pociągiem przejechali do willi LIVIA, gdzie SNP XII dzielnicy zorganizował prezentację bardzo ciekawej i ładnie wydanej przez SNP XII dzielnicy Budapesztu polsko-węgierskiej literackiej książki kucharskiej autorstwa Agnieszki Janiec-Nyitrai i Zoltána Nyitrai, a w zamian uczestnicy prezentacji charytatywnie wsparli kwotą 85 tysięcy forintów budapeszteński kościół polski. Bardzo sympatycznie i profesjonalnie zorganizowane spotkanie zakończyła degustacja polskich i węgierskich potraw. Funkcję udanych budapeszteńskim polonijnych obchodów swięta Niepodległości Polski pełnił przewodniczący SNP XII dzielnicy i wiceprezes Polskiego Stowarzyszenia Kulturalnego im. J.Bema na Węgrzech Zoltán Nyitrai.

(b. fot. B. Pál)