14 kwietnia 2023 roku Samorząd III dzielnicy Budapesztu Óbuda-Békásmegyer wraz z tamtejszym Samorządem Narodowości Polskiej przy pomniku Męczenników Katynia zorganizowały spotkanie poświęcone 83. rocznicy zbrodni katyńskiej będące upamiętnieniem Dnia  Pamięci Ofiar Katynia.

Uroczystość swą obecnością zaszczycili polscy dyplomaci z ambasadorem RP na Węgrzech Sebastianem Kęciekiem i kierownikiem Wydziału Konsularnego i Polonii Ambasady RP Andrzejem Kalinowskim. Przybyła rzecznik narodowości polskiej w ZN Węgier dr Rónayné Słaba Ewa, Balázs Bús wiceprezes węgierskiego Narodowego Funduszu Kultury (NKA), przewodnicząca Ogólnokrajowego Samorządu Polskiego Marii Felföldi, przedstawiciele najstarszych na Węgrzech organizacji polonijnych PSK im. J.Bema, które reprezentował Janusz Kowalczyk sekretarz stowarzyszenia  i SKP pw. św. Wojciecha reprezentowanego przez wiceprezes Monikę Molnár. Obecna była Korinna Wesolowski przewodnicząca SNP na Óbudzie, przedstawiciele miejscowego Samorządu Dzielnicowego i węgierskich organizacji społecznych z III dzielnicy Budapesztu, młodzież szkolna m.in. z Ogólnokrajowej Szkoły Uzupełniającej i Przedszkola na Węgrzech . Z zaprzyjaźnionego warszawskiego Bemowa przybyła delegacja z burmistrz dzielnicy panią Urszulą Kierzkowską na czele. Uroczystość rozpoczęły hymny Polski i Węgier. Wybrzmiały słowa wiersza „Katyń” autorstwa Zsolta Meskó.

Burmistrz Óbudy dr László Kiss  w swoim wystąpieniu m.in. powiedział:

„Los katyńskich męczenników dla obu narodu symbolizuje tyranię, ucisk i nieludzkie zniszczenie. Bezmyślne zniszczenie, kiedy konwulsyjna żądza władzy  rodzi strach i  morduje porzucając w błoto zdrowy rozum, humanizm i prawo.   Pomordowani w lesie katyńskim jeńcy wojenni byli odważnymi obrońcami swojego kraju. Odważni mężczyźni, którzy w czasie pokoju byli inżynierami, nauczycielami, dziennikarzami, więc  śmietanką polskiej inteligencji. Właśnie oni ucieleśniali wykształconą klasę średnią, której tyrańska władza musi się bać zawsze i wszędzie. Oni znają naturę opresyjnej władzy, rozpoznają jej kłamstwa, i potrafią podnieść głos przeciwko niej. Męczennicy katyńscy zginęli właśnie za tę wiedzę , a my mamy za zadanie, by rok rocznie  od nowa wspominać o nich. Wspominać  i przypominać, by nigdy więcej nie mogła się powtórzyć taka hańba, i by barbarzyństwo nie mogło pokonać prawdy.

Wspomnienie tych tragicznych wydarzeń jest bardziej aktualne, niż kiedykolwiek, pamięć o przeszłości może nigdy nie miała większego znaczenia, aniżeli teraz, kiedy w sąsiedztwie Europy toczy się wojna, niesprawiedliwa  wojna agresywnej władzy”.

A następnie podkreślił:

„Losy narodu polskiego i węgierskiego  splatały się od wieków, często w walce z tyranią. Wielką lekcją naszej wspólnej przeszłości jest między innymi to, iż za wolność , za wolne myślenie i prawdę warto i trzeba walczyć. Wspólnie walczyliśmy o wolność i demokrację w 1848-tym roku i w 1956-tym, by móc żyć w myślącej i wolnej Europie. Nasza wspólnota losu dziś też jest żywa, dowodzi to, że  zachowanie pamięci o męczennikach katyńskich uważamy za wspólną powinność”.  

W imieniu delegacji z warszawskiego Bemowa przy óbudańskim pomniku katyńskim głos zabrała burmistrz Urszula Kierzkowska, która podziękowała za pielęgnowanie na Węgrzech pamięci o Katyniu i wyraziła przekonanie, że pamięć ta trwać będzie nadal. 

Słowa modlitwy w językach polskim i węgierskim wygłosili: proboszcz polskiej Parafii Personalnej na Węgrzech ks. Krzysztof Grzelak SChr. i proboszcz kościoła pw. Matki Bożej Kamiennej na Óbudzie ks. András Szili. 

Następnie w asyście Kompanii Honorowej Wojska Węgierskiego i Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej Legionu Polskiego im. J.Wysockiego odbyła się uroczystość składania wieńców. 

Od 2017 roku na ścianie Gimnazjum Árpáda na Óbudzie nieopodal tablicy i pomnika  katyńskiego znajduje się tablica poświęcona  historykowi, sekretarzowi generalnemu Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa  śp. Andrzejowi Przewoźnikowi, niestrudzonemu orędownikowi polsko-węgierskiej przyjaźni, który zginął tragicznie w katastrofie samolotu rządowego 10 kwietnia 2010 roku nad Smoleńskiem. Również w tym miejscu złożono kwiaty. Zapalono znicze. Przywołano pamięć!

 

 (inf. wł/b, fot.Z.M.Molnár)

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł