23 i 24 maja 85 urodziny obchodził budapeszteński Instytut Polski, który rozpoczął działalność w styczniu 1939 roku, zaś jego oficjalne otwarcie nastąpiło 24 maja 1939 roku. Do wybuchu II wojny Instytut zajmował się przede wszystkim propagowaniem polskiej nauki, kultury i języka.

Wszystko to, co nastąpiło po 1 września, a zwłaszcza fala uchodźców polskich przybyłych na Węgry, nałożyło na Instytut nowe zadania. Instytut pomagał w przygotowywaniu młodych uchodźców do egzaminów na studia. Brak książek zmuszał do wydawania wybitnych dzieł literatury polskiej.Niemieckie władze wielokrotnie sprzeciwiały się działalności Instytutu. Dzięki zrozumieniu władz węgierskich Instytut Polski działał nieprzerwanie do 19 marca 1944 roku i był bezpiecznym miejscem spotkań duchowych przywódców emigracji polskiej, wybitnych przedstawicieli polskiej literatury, kultury i sztuki. W obecnej siedzibie, u zbiegu ulicy Nagymező i Al. Andrássy Instytut prowadzi działalność od 1964 roku. Początkowo działał jako Czytelnia Polska, następnie Ośrodek Informacji i Kultury Polskiej – a w 1994 roku przyjął obecną nazwę Instytut Polski w Budapeszcie i bez wątpienia jest jednym z najstarszych Instytutów Polskich na świecie, oraz jedną z najstarszych działających za granicą polskich instytucji kulturalnych. 

Uroczystości, które odbywały się 23 maja  koncentrowały się na wernisażach dwóch bardzo ciekawych wystaw: plakatu ABC Przyjaźni i multimedialnej wystawy ożywionych dzieł Józefa Chełmońskiego (ekspozycja czynna w Galerii Platan do 26 maja).

24 maja wypełniony był  muzyką. Na jubileuszowej scenie jako pierwszy wystąpił  „V-4 Vonosnegyes Quartet”.  Po muzycznej „rozgrzewce” odbyły się uroczystości oficjalne, których gospodynią była  Dominika Teske – dyrektor Instytutu Polskiego, a wśród gości m.in. obecny był  Sebastian Kęciek Ambasador Rzeczypospolitej Polskiej na Węgrzech wraz z małżonką, rzecznik narodowości polskiej w ZN Węgier dr Rónayné Słaba Ewa, Máté Vincze zastępca Sekretarza Stanu w Ministerstwie Kultury Węgier, Tomasz  Małyszek  kierownik referatu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w Warszawie ,Tamás Soproni burmistrz VI dzielnicy Budapesztu, płk Sławomir Mnitowski Attaché Obrony wraz z małżonką, Andrzej Kalinowski  Konsul Rzeczypospolitej Polskiej na Węgrzech, Maria Felföldi przewodnicząca Ogólnokrajowego Samorządu Polskiego na Węgrzech, przedstawiciele partnerów umożliwiających świętowanie tzn. Fundacji im. Wacława Felczaka na Węgrzech,  Stołecznego Samorządu Polskiego, ORLENU Hungary , Polsko-Węgierskiej Izby Gospodarczej oraz firm TIGRA i AMARAS KFT. Przybyli Węgrzy - sympatycy polskiej kultury, przyjaciele Instytutu Polskiego, jego byli i obecni pracownicy, Polacy mieszkający w Budapeszcie, turyści, których zwabił festiwalowy charakter jubileuszu. Były życzenia, jubileuszowy tort i szampan.   

Po oficjalnych wystąpieniach na scenę ponownie wkroczyła muzyka, wystąpił „Kraków Street Band”  zespół, który w ekspresowym tempie stał się wizytówką zarówno swego rodzinnego miasta, jak i polskiej sceny muzycznej. Grupa od dziesięciu lat nie zwalniając tempa zdobywa coraz większą popularność, balansując między nowoczesnym folkiem, jazzem i bluesem. 

Ukoronowaniem jubileuszowego muzykowania był koncert zespołu „Vołosi”. Zespół wyznacza zupełnie nową jakość na europejskiej scenie muzycznej. Jak można nazwać i scharakteryzować ich styl? Może jako erupcję energii, płynącej z nieskończonej radości muzykowania, odkrywanie głębokich pokładów ludzkiej duszy, do których tylko muzyka dotrzeć potrafi. Jako dźwiękową zabawę – improwizację na pograniczu muzycznych światów czy niezliczonej  mnogości muzycznych ekspresji.

Takie było to jubileuszowe świętowanie. Zacne i z przytupem. „Czcigodny” 85-latek rozgrzewał pomysłami, energią i kondycją, czego Zespołowi Instytutu Polskiego życzymy na kolejne lata !

Inf. GP, fot. B.Pál

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł