" 90-30-20" - Polska Plebania Personalna na Węgrzech laureatem nagrody św. Władysława.

27 czerwca w Budapeszcie odbyły się obchody święta węgierskiej Polonii organizowane przez Ogólnokrajowy Samorząd Polski na Węgrzech, które tradycyjnie zbiegają się z dniem imienin św. Władysława, od 1996 roku patrona osiadłych na Węgrzech Polaków.

Tegoroczne obchody miały zupełnie inny charakter niż dotychczasowe, nabrały kameralnego wymiaru, bo ich scenariusz podyktowały nakazy wynikające z kwarantanny pandemii koronawirusa. W sobotę w Sali Delegacyjnej Zgromadzenia Narodowego Węgier odbyła się uroczystość wręczenia dorocznych nagród przyznawanych przez OSP. Poza nagrodzonymi w święcie uczestniczył ambasador RP na Węgrzech prof. Jerzy Snopek wraz z Małżonką, rzecznik narodowości polskiej w ZN Węgier dr Rónayné Słaba Ewa, kierownik Wydziału Konsularnego i Polonii Ambasady RP Andrzej Kalinowski, wicedyrektor Instytutu Polskiego Dominika Teske, przedstawiciele kierownictwa samorządu oraz instytucji podległych OSP. 

W tym roku nagrodę św. Władysława Ogólnokrajowy Samorząd Polski przyznał Polskiej Parafii Personalnej na Węgrzech. Nasz Kościół Polski na Köbánya od 90 lat jest najwierniejszą ostoją polskości na Węgrzech. Tu zawsze dbano o zachowanie polskich tradycji narodowych, bogactwo języka polskiego i wychowanie, w duchu przesłania "  Bóg-Honor-Ojczyzna". W 1908 roku ks. abp. Józef Bilczewski przysłał do Budapesztu ks. Wincentego Danka z misją zorganizowania życia duszpasterskiego i budowy Kościoła Polskiego, konsekrowanego w 10 rocznicę Bitwy Warszawskiej w 1930 r. przez kard. Augusta Hlonda. Po wojnie, przez prawie 40 lat polscy księża nie mogli prowadzić pracy duszpasterskiej na Węgrzech, dopiero po zmianach ustrojowych w 1989 r nastąpił przełom. Od 1990 roku, czyli od 30 lat opiekę duszpasterską nad Polskim Kościołem objęli księża z Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej. 17 listopada 1991 r. Prymas Węgier ustanowił Polską Parafię Personalną.  Od 2000 r. czyli od  20 lat w Polskim Kościele pracują siostry zakonne ze Zgromadzenia Sióstr Misjonarek Chrystusa Króla. Zajmują się one katechezą dzieci, młodzieży jak i również  osobami starszymi, przy Domu Polskim prowadzą sobotnie przedszkole. Polska Parafia Personalna obejmuje opieką duszpasterską Polaków zamieszkałych w różnych regionach Węgier, a rok 2020 jest rokiem potrójnego jubileuszu symbolicznie określonego liczbami " 90-30-20". W imieniu PPP nagrodę odebrał jej obecny proboszcz ks. Krzysztof Grzelak SChr. 

Nagrodę "Za Zasługi dla Węgierskiej Polonii" przyznano Małgorzacie Katarzynie Takácsné Maciejewskiej, która od ponad 30 lat jest aktywnym działaczem polonijnym, szczególnie zasłużonym dla rozwoju i promocji polskiej kultury na Węgrzech oraz węgierskiej w Polsce. Od roku 2007 jest członkiem zarządu Stowarzyszenia Polonia Nova, a jej działalność ma duże znaczenie dla integracji środowiska polonijnego nie ogranicza się tylko do jednej organizacji. Współpracuje ze Stowarzyszeniem Katolików Polskich na Węgrzech, polskimi szkołami oraz licznymi samorządami narodowościowymi.

Również zawodowo zajmuje się upowszechnianiem polskiej kultury na Węgrzech.

Jest pracownikiem Instytutu Polskiego w Budapeszcie. Kolejną laureatką nagrody "Za Zasługi dla Węgierskiej Polonii" jest Maria Jolanta Zemplényi, która jest absolwentką Politechniki Warszawskiej. Po ślubie w 1975 roku przeniosła się z Polski do Pécs, gdzie zaangażowała się w prace na rzecz miejscowych Polaków. W 1985 r. została członkiem zarządu Klub Polskiego w Pécs, Od 1998 roku, przez szesnaście lat pełniła funkcję przewodniczącej miejscowego Samorządu Polskiego. W 2002 roku zasiadła po raz pierwszy w Ogólnokrajowym Samorządzie Polskim. Przez siedemnaście lat działalności w tym gronie pełniła między innymi funkcję przewodniczącej Komisji Finansów.

Nagrodę " Za Zasługi dla Węgierskiej Polonii"  przyznano również Istvánowi Kraszlánowi wieloletniemu pracownikowi węgierskiego  Ministerstwa Oświaty, obecnie pełni funkcję referenta ds. narodowościowych w Głównym Departamencie ds. Publicznej Oświaty w Ministerstwie Zasobów Ludzkich Węgier. Z pochodzenia Słowak, doskonale rozumie potrzeby systemu nauczania języka ojczystego narodowości. Zawsze służył pomocą Polakom w tworzeniu szkółek niedzielnych, a potem przy powstaniu i działalności Ogólnokrajowej Szkoły Polskiej m.in. przy urzeczywistnianiu merytorycznych koncepcji włączenia szkółek niedzielnych w węgierski system edukacji. Wspierał organizację studiów podyplomowych dla przyszłych nauczycieli szkoły polskiej, budowę budynku szkolnego, oraz stworzenie pierwszych podręczników dla uzupełniających szkół narodowościowych. 

Nagrodą młodzieżową "Za Zasługi dla Węgierskiej Polonii" wyróżniona została Wanda Dominika Tóth.

Wanda Tóth urodziła się dwadzieścia lat temu w Budapeszcie. Po babci i matce odziedziczyła polskie pochodzenie. Jest absolwentką obu polskich szkół na Węgrzech. W wieku pięciu lat zaczęła tańczyć w Zespole Polonijnym Tańca Ludowego "Polonez". Obecnie prowadzi tam próby dla dzieci w wieku od 6 do 10 lat. Studiuje choreografię w Rzeszowie. Od 2019 roku jest radną Polskiego Samorządu XVIII dzielnicy. W czasie pandemii koronawirusa jako członek tego samorządu współorganizowała zbiórkę na zakup masek i posiłków dla pracowników służby zdrowia. 

Wręczenia nagród dokonały panie: przewodnicząca OSP Maria Felföldi i rzecznik narodowości polskiej w ZN dr Rónayné Słaba Ewa. 

Ponadto Andrzejowi Polakowi złożono gratulacje z okazji jubileuszu 25-lecia jego pracy jako korespondenta TVP Polonia.

 

Oto link do radiowego "Magazynu Polskiego" przygotowywanego w węgierskim radiu publicznym ( MTVA) z udziałem proboszcza Polskiej Parafii Personalnej ks. K.Grzelaka SChr. emitowanego 27 czerwca zaraz po uroczystości nadania

nagród:

https://mediaklikk.hu/radio-lejatszo-nemzetisegi/?date=2020-06-27_13-30-00&e

nddate=2020-06-27_14-10-00&ch=mr4

 

28 czerwca o godz. 10.30 w budapeszteńskim Kościele Polskim z udziałem wiernych sprawowana będzie uroczysta msza święta w intencji Polonii mieszkającej na ziemi węgierskiej, i o pomyślność naszej Ojczyzny.

( b. fot. E.Boka)